TAM TẠNG PĀLI - VIỆT tập 7
TIỂU PHẨM tập II
ẤN BẢN 2013
Người Dịch: Tỳ khưu Indacanda
Vinayapiṭaka - Tạng Luật gồm có 3 phần chính là: Suttavibhaṅga - Phân Tích Giới Bổn, Khandhaka - Hợp Phần, và Parivāra - Tập Yếu.
Khandhaka - Hợp Phần: Gồm các vấn đề có liên quan với nhau đã được sắp xếp thành từng khandhaka, có thể dịch là chương hay phần. Toàn bộ gồm có 22 khandhaka và được chia làm hai:
- Mahāvagga - Đại Phẩm gồm có 10 khandhaka, và
- Cullavagga - Tiểu Phẩm gồm có 12 khandhaka còn lại.
Cullavagga - Tiểu Phẩm được trình bày thành hai tập, tập một có 4 chương và tập hai là 8 chương còn lại. Phần tóm tắt bốn chương đầu đã được trình bày ở tập một. Và 8 chương còn lại thuộc Cullavagga 2 & Tiểu Phẩm 2 (TTPV 07, Tam Tạng Pāḷi - Việt tập 07) có nội dung tóm lược như sau:
CÁC TIỂU SỰ
- Tụng phẩm thứ nhất và thứ nhì
- Tụng phẩm thứ ba
Các câu kệ tóm lược
Chương 5 là chương Các Tiểu Sự đề cập đến nhiều vấn đề có liên quan đến sự sinh hoạt hàng ngày của vị tỳ khưu về nhiều khía cạnh khác nhau như cách phục sức, thuyết Pháp, các vật dụng, v.v...
VI. CHƯƠNG SÀNG TỌA
- Sự cho phép về trú xá
- Sự cho phép giường, ghế, v.v...
- Sự cho phép (sơn) màu trắng, v.v...
- Sự ngăn cấm về hình ảnh gợi cảm
- Sự cho phép nền móng bằng gạch, v.v...
- Sự cho phép phòng hội họp
- Sự cho phép hàng rào, v.v...
- Sự cho phép việc rào quanh tu viện
- Câu chuyện về Anāthapiṇḍika
- Sự giao công trình mới
- Sự cho phép chỗ ngồi tốt nhất, v.v...
- Những người không nên được đảnh lễ
- Sự ngăn cấm về việc xâm phạm chỗ ngồi
- Sự cho phép ở chỗ đã được trưng bày bởi gia chủ
- Việc nói lời tùy hỷ về trú xá Jetavana
- Việc xâm phạm chỗ ngồi, v.v...
- Sự chỉ định vị phân phối chỗ trú ngụ
- Câu chuyện về vật không nên phân tán
- Câu chuyện về vật không nên phân chia
- Phần giảng về việc giao công trình mới
- Sự ngăn cấm về đồ đạc của địa điểm khác
- Sự cho phép về bữa trai phạn dâng đến hội chúng, v.v...
- Sự chỉ định vị sắp xếp các bữa ăn
- Sự chỉ định vị phân bố chỗ trú ngụ
- Sự chỉ định vị phân phát vật linh tinh
- Sự chỉ định vị phân phối vải choàng
Các câu kệ tóm lược
Chương 6 là chương Sàng Tọa thuật lại việc dâng cúng 60 trú xá đầu tiên của một nhà đại phú ở thành Rājagaha cho đến sự cúng dường một tu viện hoàn chỉnh của ông Anāthapiṇḍika (Cấp Cô Độc) và các vấn đề liên quan như việc xây dựng, cách thức sử dụng, và các sự phân công trong việc quản lý tu viện.
- Phần giảng về sự xuất gia của sáu vị dòng Sakya
- Câu chuyện về Devadatta
- Phần giảng về năm hạng đạo sư
- Hành sự công bố
- Câu chuyện về hoàng tử Ajātasattu
- Việc phái đi những kẻ sát thủ
- Nghiệp báu của kẻ làm chảy máu (ở đức Phật)
- Việc đưa ra con voi Nāḷāgiri
- Phần giảng về sự yêu cầu năm sự việc
- Phần giảng về việc chia rẽ hội chúng
- Các câu hỏi của vị Upāli
Các câu kệ tóm lược.
Chương thứ 7 là chương Chia Rẽ Hội Chúng bắt đầu với câu chuyện dài giới thiệu sự sinh hoạt trong một gia đình tiêu biểu của dòng họ Sakya (Thích Ca) tiếp đến sự xuất gia của sáu thanh niên thuộc dòng họ này trong đó có Devadatta về sau là người khởi xướng và tiến hành việc chia rẽ hội chúng. Chương này được kết thúc với những câu hỏi của trưởng lão Upāli để xác định những điểm khác biệt giữa sự bất đồng trong hội chúng là việc thường xảy ra trong tập thể và sự chia rẽ hội chúng là việc có tính chất nghiêm trọng. Nghiệp quả xấu dành cho kẻ chia rẽ hội chúng và phước báu của vị làm hợp nhất hội chúng đã bị chia rẽ cũng được đề cập đến ở chương này.
VIII. CHƯƠNG PHẬN SỰ
- Phận sự của vị vãng lai
- Phận sự của vị thường trú
- Phận sự của vị xuất hành
- Phận sự của việc tùy hỷ
- Phận sự ở chỗ thọ thực
- Phận sự của vị đi khất thực
- Phận sự của vị ngụ ở rừng
- Phận sự ở nơi cư ngụ
- Phận sự ở nhà tắm hơi
- Phận sự ở nhà vệ sinh
- Phận sự đối với thầy tế độ
- Phận sự đối với đệ tử
- Phận sự đối với thầy dạy học
- Phận sự đối với học trò.
Các câu kệ tóm lược
Chương thứ 8 giảng giải về 14 phận sự trong đời sống xuất gia. Cuộc sống của vị tỳ khưu được mô tả đầy đủ trong chương này bắt đầu với phận sự của vị tỳ khưu vãng lai, của vị tỳ khưu thường trú, hoặc của vị tỳ khưu chuẩn bị ra đi, luôn cả phận sự của vị tỳ khưu đối với chỗ trú ngụ ở trong rừng hoặc ở trong tu viện. Các phận sự thường nhật như đi khất thực, phận sự ở nhà ăn, trách nhiệm nói lời tùy hỷ phước báu cho thí chủ, việc sử dụng nhà tắm, nhà vệ sinh đều được mô tả chi tiết. Ngoài ra còn quy định các phận sự tương tác giữa thầy tế độ và thầy dạy học đối với các đệ tử hoặc học trò có liên hệ nữa. Cuộc sống chung có được tốt đẹp hay không chính là do sự nhận thức và thực hành các phận sự này của hàng xuất gia điển hình là các vị tỳ khưu.
IX. CHƯƠNG ĐÌNH CHỈ GIỚI BỔN PĀTIMOKKHA
- Thỉnh cầu tuyên đọc giới bổn Pātimokkha
- Tám pháp kỳ diệu về biển cả
- Tám pháp kỳ diệu ở Pháp và Luật
- Vị xứng đáng nghe giới bổn Pātimokkha
- Việc đình chỉ giới bổn Pātimokkha đúng Pháp và sai Pháp
- Việc đình chỉ giới bổn Pātimokkha đúng Pháp
- Các yếu tố của việc đích thân khởi tố
- Các pháp cần được quán xét bởi vị khiển trách
- Phần giảng về mối liên quan giữa vị khiển trách và vị bị khiển trách
Các câu kệ tóm lược.
Chương thứ 9 là chương Đình Chỉ Giới Bổn Pātimokkha trình bày nguyên do việc đức Thế Tôn đã thuyết giảng về tám pháp kỳ diệu phi thường về biển cả để so sánh với tính chất đặc biệt của Pháp và Luật mà Ngài đã tuyên thuyết, đồng thời có liên quan đến việc giao phó trách nhiệm đọc tụng giới bổn Pātimokkha cho các tỳ khưu kể từ thời điểm ấy trở đi. Phương thức đình chỉ giới bổn Pātimokkha nhằm để bảo vệ sự trong sạch của hội chúng bằng cách loại ra những tỳ khưu phạm tội nhưng vẫn che giấu hoặc tỏ ra không hay biết. Đặc biệt chương này còn đề cập đến nhiều chi tiết tế nhị trong việc khiển trách tội của vị tỳ khưu nguyên cáo và thái độ thích hợp của vị tỳ khưu bị cáo hầu giữ được hòa khí giữa hai bên.
- Câu chuyện về bà Mahāpajāpatī Gotamī.
- Tám Trọng Pháp.
- Sự cho phép về việc tu lên bậc trên của tỳ khưu ni.
Các câu kệ tóm lược.
Chương thứ 10 là chương Tỳ Khưu Ni: đề cập việc xuất gia của tỳ khưu ni với đầy đủ chi tiết về việc cầu xin xuất gia của bà Mahāpajāpati Gotamī, sau đó bà đã được tu lên bậc trên do sự chấp thuận tám Trọng Pháp, kế đến là năm trăm công nương dòng Sākya được xuất gia với hội chúng tỳ khưu, tiếp nữa là tiến trình tu lên bậc trên với cả hai hội chúng: với hội chúng tỳ khưu ni trước rồi với hội chúng tỳ khưu sau. Trong trường hợp đặc biệt, hành sự tu lên bậc trên ở hội chúng tỳ khưu có thể được tiến hành với sự hiện diện của vị tỳ khưu ni là người đại diện. Ngoài ra, một số vấn đề nảy sinh có tính cách cá biệt của phái nữ cũng được kết tập ở chương này. Nghiên cứu kỹ lưỡng về chương này có thể nắm được nét chung về sự sinh hoạt của tỳ khưu ni vào thời bấy giờ.
XI. CHƯƠNG LIÊN QUAN NĂM TRĂM VỊ
- Duyên khởi của việc kết tập.
- Phần giảng về các điều học nhỏ nhặt và ít quan trọng.
- Phần giảng về hình phạt Phạm Thiên.
Các câu kệ tóm lược.
Chương thứ 11 nói về cuộc kết tập Tam Tạng lần thứ nhất ở Ấn Độ. Ngoài những sử liệu liên quan đến công việc kết tập lời dạy của đức Phật gồm có phần duyên khởi, việc chuẩn bị và tiến hành, chương này còn đề cập đến lời tuyên bố của đại đức Purāṇa về việc vị ấy chỉ ghi nhận những lời dạy do chính bản thân đã được nghe trực tiếp từ kim khẩu của đức Thế Tôn, về việc các vị trưởng lão quyết định không thêm vào và không bỏ bớt bất cứ điều học nào, sự tuân thủ của đại đức Ānanda đối với các bậc trưởng lão, và cách thức áp dụng hình phạt Phạm Thiên (Brahmadaṇḍa, đã được dịch âm là Phạm Đàn).
XII. CHƯƠNG LIÊN QUAN BẢY TRĂM VỊ
- Tụng phẩm thứ nhất
- Tụng phẩm thứ nhì
Các câu kệ tóm lược.
Chương thứ 12 nói về lần kết tập Tam Tạng lần thứ nhì ở Ấn Độ với phần duyên khởi ở Vesālī vào khoảng 100 năm sau khi đức Phật Vô Dư Niết Bàn. Các chi tiết về tiến trình vận động của cả hai phe trong cuộc tranh tụng này giúp cho độc giả biết được vài nét khái quát trong đời sống sinh hoạt tinh thần vào thời bấy giờ. Đây là sự kiện chia phe nhóm thứ hai sau lần ở Kosambī được ghi chép lại, tiếc rằng sử liệu này dừng ở thời điểm kết thúc của lần kết tập này mà không tiết lộ thêm chi tiết nào về sự phân chia tông phái về sau này.
--ooOoo--